Project “Promote Knowledge and Awareness about the EU at Grassroots Level in Georgia ” პროექტი „ ევროკავშირის შესახებ ცოდნისა და ცნობიერების ამაღლება საქართველოში ადგილობრივი მოსახლეობის დონეზე “ Topic: სათაური : ari – urTier Ee Eevropis pis erTian iani bazari erTo Tobebi bebi mesam same qveyne nebTan bTan = კახა გოგოლაშვილი 20/01/2016
erTiani bazari Seqmna na da a gan anviT viTar areba eba . .
vaWroba mso-s wesebiT (1947,1994) • upiratesi xelSewyobis reJimi • saqonelis Tavisufali tranziti • raodenobrivi SezRudvebis gauqmeba * • bazris dacvis da antidempiguri zomebi • preferenciebis generalizebuli sistema ( GSP ) * garda safeiqro produqciisa, foladisa da qvanxSirisa da birTvuli masalebisa
Eevropis ekonomikuri gaerTianebis Seqmnis wanamZRvrebi • marSalis gegma • Sumanis gegma • qvanaxSirisa da foladis gaerTianeba, Tavisufali vaWrobis xelSekruleba • sabaJo kavSiris perspeqtiva
Eek Eekonomikuri nomikuri int ntegraciis egraciis Teo eoria ria balasas lasas xu xuTi i st stadia dia (1961) 61) Tavisufali vaWrobis zona ( FTA) • sabaJo kavSiri ( FTA +erTiani sagareo sabaJo • ganakveTi) • Sida bazari (warmoebis faqtorTa Tavisufali gadadgileba) • ekonomikuri politikis koordinacia • sruli ekonomikuri integracia
integrac aciis iis meTodi se seqtoruli ruli in integ egra racia ia izRudeba garkveuli ekonomikuri seqtorebiT da viTardeba TandaTanobiT, seqtor-seqtor funq nqcion ional aluri ri in integ egra racia ia viTardeba aseve seqtorulad, SesaZloa srul liberalizaciamde da misi ganviTerebis ZiriTadi stimuli sabazro fasebis gaTanabrebaa. in inst stit ituciuri ciuri in integ egra racia ia miiRweva erovnuli da saerTaSoriso institutebis adaptaciiT, daaxloebiT. ZiriTadad politikuri motivacia gaaCnia (pirvel ors ki ufro sabzro )
romis xelSekruleba – 1957 mTavari mizani – erTiani bazris daarseba (muxli 2) • sabaJo gadasaxadisa da sxva eqvivalenturi efeqtis mqone zomebis gauqmeba (muxli 3) • momsaxurebis gawevis Tavisufleba • warmoebis faqtorebis Tavisufali gadaadgileba
romis xelSekruleba – 1957 arasatarifo barierebis kontroli • kartelebisa da dominanturi poziciis borotad gamoyeneba (muxl. 85,86,91) • saxelmwifo daxmareba (muxl. 92-94) • produqtis standartis harmonizacia (100-102) • savaWro monopoliebi (muxl. 90) • iribi gadasaxadebis bazisa da ganakveTebis harmonizacia (muxl. 99) • warmoSobis qveynis mixedviT diskriminaciis ardaSveba (muxl.7)
erTiani bazris maregulirebeli aqtebi • evro rore regula gulacie ciebi i – pirdapiri moqmedeba aqvT da ar saWiroeben evrokavSiris wevri qveynebis erovnul kanonmdeblobebSi asaxvas. • evro rodireq ireqtiv tiveb ebi i – savaldebuloa evrokavSiris yvela wevri qveynisaTvis da moiTxoven erovnul kanonmdeblobaSi asaxvas; • evro rokav kavSi Siri ris s sabWos gadawyvetil vetileb ebeb ebi i – individualuri gadawyvetilebebis miRebis gziT, evrokavSiris institutebs eZlevaT berketebi, Sesabamisi zomebi gaataron konkretuli pirebis, kompaniebis an wevri qveynis mimarT.
ganviTarebis Taviseburebani • 1968 wlis 1 ivliss sabaJo tarifebi gauqmda da dawesda erTiani sagareo sabaJo ganakveTi. • miuxedavad amisa faruli diskriminacia kidev ufro gaZlierda teqnikuri standartebis da sxva saSualebebiT • 1985 wels prezident deloris TaosnobiT evrokomisiam gamoaqveyna e.w. TeTri wigni ( White Paper), romelic: – mouwodebda wevr saxelmwifoebs qmedebisaken – miuTiTebda im winaRobebze, romlebic erTiani bazris Camoyalibebas uSlidnen xels – aCvenebda Tu ra iyo “erTiani evropis ar - arsebobis fasi”
TeTri wigni 1985 • mizani: 1992 wlisaTvis erTiani Sida bazris Camoyalibeba • meTodi: – fizikuri barierebis gauqmeba (saqonlis kontroli, fizikuri pirebis kontroli) – teqnikuri bariebis gauqmeba – fiskaluri barierebis gauqmeba
erTiani bazris principebi diskriminaciis ardaSveba • romis xelSekrulebis me-12 muxliT ikrZaleba erovnuli niSniT diskriminacia (anu gansxvavebuli mopyroba erTnairi garemoebebis arsebobisas). • ikrZaleba importirebuli saqonlis adgilobriv saqonelTan gansxvavebuli mopyroba. • evropis marTlmsajulebis sasamarTlos ganmartebiT es principi gavrcelda aseve momsaxurebis sferoze rogorc warmoSobasTan aseve rezidentobasTan mimarTebaSi
erTiani bazris principebi urTierTaRiarebis principi saqoneli, romelic warmoebulia da SefuTulia erTi wevr saxelmwifoSi iq arsebuli kanonmdeblobis sruli dacviT unda iqnas daSvebuli meore wevri qveynis bazarze yovelgvari SezRudvis gareSe. sxvagvarad, sxva wevri saxelmwifos kanonmdebloba Tavisi moqmedebiT eqvivalenturia adgilobrivi kanonmdeblobisa. dakavSirebulia diskriminaciis ardaSvebis principTan. evropis marTlmsajulebis sasmarTlom es principi 1979 wels ( Cassis de Dijon ) daafuZna da igi asev vrceldeba momsaxurebaze, kerZod diplomebis urTierTaRiarebiT.
erTiani bazris principebi Tanamegobrobis kanonmdebloba • romis xelSekrulebis me-3 muxli gansazRvravs wevri saxelmwifoebis kanonmdeblobis urTierTdaaxloebas im zomiT rasac erTiani bazris funqcionireba moiTxovs iseT sferoebSi, rogoricaa: – saxelmwifo Sesyidvebi, – kompaniebis Sesaxeb kanonmdebloba – finansuri momsaxureba – inteleqtualuri samrewvelo da komerciuli sakuTreba.
Sida bazari: kanonmdeblobebis daaxloeba • saerTo programebi (24 aqti) • avtomanqanebi (205 aqti) • sasoflo sameurneo da satyeo daniSnulebis manqanebi da traqtorebi (39 aqti) • metrologia (16 aqti) • eleqtro masalebi (11 aqti) • sursaTi (160 aqti) • dapatentebuli samedicino produqcia (29 aqti) • kosmetika (13 aqti) • teqstili (5 aqti) • saxifaTi nivTierebebi (38 aqti) • sasuqebi (6 aqti) • sakanonmdeblo daaxloebis sxva seqtorebi (296 aqti)
teqnikuri harmonizacia urTierTaRiareba ar aris sakmarisi, rom uzrunvelyos jandacva, usafrTxoeba da vaWrobaSi keTilsindisieri konkurencia. SemoRebul iqna direqtivebi. teqnikuri harmonizaciisa da standartizaciis axali sistema (1985). direqtivebis mTavari mimarTuleba - janmrTelobis, usafrTxoebisa da garemos dacvis zogadi wesebis gansazRvra . Tavidan iqna acilebuli detalebze zedmeti yuradReba kanonmdeblobis SemuSavebisa da SeTanxmebis garSemo. teqnikuri standartebis SemuSaveba ki iseTma specializebulma saagentoebma ikisres rogoricaa: ─ CEN ( evropis standartizaciis komiteti ), – CENELEC ( eleqtroteqnikuri standartizacia ) – ETSI ( evropis satelekomunikacio standartebis instituti ).
harmonizaciis dargebi • saqonelis, moqalaqeebis, momsaxurebisa da kapitalis Tavisufali gadaadgileba, konkurenciis politika, soflis meurneoba da TevaWera, transporti, sagadasaxado politika, ekonomikuri da monetaruli kavSiri, Sromis kanonmdebloba, energetika, safinanso kontroli, institutebi, infromaciuli politika, korporaciuli kanonmdebloba, garemos dacva, sxv.
EerTiani (Sida) bazari 1992 • erTiani evropis aqti (1986): “erTiani bazari aris areali Sida sazRvrebis gareSe, romelSic garantirebulia saqonelis, adamianebis, momsaxurebisa da kapitalis Seuzudavi gadadgileba”. • piter loidi: “areali sadac erTi fasis wesi vrceldeba saqonlis, momsaxurebisa da faqtorebis yvela bazarze” e.i. realurad erTiani bazari ara marto arsebuli sasazRvro barierebis aRmofxvrasa da sazRvris miRma zomebiT erovnuli reJimiT popyrobas moiTxovs aramed aseve monawile qveynebis wesebisa da procedurebis srul harmonizacias”. E
erTiani bazari vaWrobis msoflio organizaciasTan mimarTebaSi • nebismieri regionaluri savaWro kavSiri unda akmayofilebdes vmo-s wesebs, Tu misi monawileebi am organizaciis wevrebi araian. • miuxedavad amisa realurad nebismieri savaWro kavSiri, gaerTianeba an SeTanxmeba, imis gamo, rom awesebs preferenciebs mxolod partniorebisaTvis ewinaaRmdegeba vmo-s fuZemdeblur princips –“ara - diskriminacias”, romelic warmodgenilia GATT- isa da GATS - is “upiratesi xelSewyobis reJimis” debulebaSi.
vaWrobis msoflio organizacia erTiani bazris sakiTxTan mimarTebaSi • GATT -isa da mso-s SeTaxmebaTa avtorebma aseTi SemTxvevisaTvis gaiTvaliswines debulebebi, romlebic aregulirebs regionaluri savaWro SeTanxmebebis Seqmnas, kerZod GATT -is XXIV muxli iZleva saqoneliT vaWrobaSi sabaJo kavSirisa da Tavisufali vaWrobis reJimis daarsebis safuZvels. e.w. “daSvebis debuleba” GATT -s sabWos mier 1979 wels miRebuli saSualebas iZleva, rom ganviTarebadma qveymebma isargeblon vaWrobaSi prefernciuli reJimiT.
erTiani bazris momavali • erTiani fuladi erTeuli • harmonizebuli sagasaxado sistema • integrirebuli ifrastruqtura • energetikuli da satelekomunikacio qselebi • moqalaqeTa gadadadgilebis sruli Tavisufleba • sasazRvro kontrolis gauqmeba • kavSiris masStabiT rezidentobis SeuzRudavi uflebebi • sakanonmdeblo safuZvlebis bazarze biznesis srulad Tavisuflad operirebisaTvis
misamarTi EevrogarTianebis saitze http://export-help.cec.eu.int/
ganviTare viTarebadi badi qveynebis ynebis mimar marT T warmo moebuli ebuli savaWro vaWro po politika itika
Recommend
More recommend